Statistika əvəzinə siyasi şüar: hökumət reallığı ört-basdır edir
Azərbaycanda yaşayış minimumu niyə reallığı əks etdirmir?
Ötən həftənin sonlarında parlamentin növbəti plenar iclasında yaşayış minimumu və gələn il üçün ehtiyac meyarı təsdiq edilib. Ciddi qiymət artımına baxmayaraq, azərbaycanlıların yaşayış minimumu cəmi 14 manat, ehtiyac meyarı 30 manat artıb.
Milli Məclis “2022-ci il üçün yaşayış minimumu haqqında” qanun layihəsini qəbul edib. Bu sənədə əsasən, yaşayış minimumu cari illə müqayisədə 7,15 faiz artaraq 210 manat təşkil edəcək. Yaşayış minimumu şərti istehlak səbətinin - əsas ərzaq məhsullarının (çörək, tərəvəz və meyvələr, şəkər, duz, çay, ət, balıq, süd, yağ), qeyri-ərzaq mallarının, habelə xidmətlərin, o cümlədən mənzil və kommunal xidmətlər ödənişlərinin dəyəridir.
Yaşayış minimumunun üç növü var: əmək qabiliyyətli böyüklər, uşaqlar və pensiyaçılar üçün. Əmək qabiliyyətli əhali üçün adi istehlak səbətinin dəyəri 13 manat (6,3 faiz) artaraq 220 manat olub. Pensiyaçılara 14 manat (8,6 faiz) əlavə edilib - 176 manat; uşaqlar - 18 manat (10,3 faiz) artmaqla 193 manat olub.
Deputatlar “2022-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi haqqında” qanun layihəsini də qəbul ediblər ki, ona görə yeni ildə ehtiyac meyarı 17,65 faiz artaraq 200 manat təşkil edəcək. Burada əsas sual doğuran məsələ odur ki, nə üçün ehtiyac meyarı bu il üçün əsas yaşayış minimumundan azdır.
Bu məqama toxunan deputat, iqtisadçı ekspert Vüqar Bayramov yaşayış minimumunun xeyrinə vahid sosial əhəmiyyətli göstəriciyə keçidin zəruriliyinə diqqət çəkib: “Növbəti ildə yoxsulluq həddinin artması ilə ÜSY proqramı çərçivəsində ehtiyacı olan vətəndaşlara dövlət yardımının məbləği də artacaq. Amma uyğunsuzluqlar da var. Məsələn, ehtiyac meyarının nə üçün yaşayış minimumundan aşağı olması aydın deyil. Aztəminatlı vətəndaşlara dövlət dəstəyinin təyin edilməsi üçün yaşayış minimumunun tətbiqi istiqamətində ehtiyac meyarından tamamilə imtina etmək daha məqsədəuyğundur. Axı bu, əhalinin aztəminatlı təbəqəsinə dövlət dəstəyini gücləndirməyə, onlara ayrılan yardımın həcmini artırmağa imkan verəcək”.
İqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli isə AYNA-ya şərhində deyib ki, yuxarıda göstərilən kriteriyalar ölkəmizdə həddən artıq siyasiləşib: “Əvvəla, bu anlayışlar birləşdirilməlidir, çünki yaşayış minimumunu və ehtiyac meyarını ayrıca bölmək və hesablamaq düzgün deyil. Eyni zamanda, nəhayət, hesablamaların əsasında duran şərti istehlak səbətinə yenidən baxılmalıdır. Təəssüf ki, bizdə bu minimumların hesablanması obyektiv iqtisadi göstəricilərə deyil, siyasi şüarlara əsaslanır. Statistika tamamilə siyasiləşdirilib. Çünki hesablamalarda düzgün, dünya təcrübəsinə uyğun yanaşmalardan çıxış edilsə, rəsmi olaraq yoxsul kimi tanınan vətəndaşların faizi də buna uyğun olaraq artacaq. O zaman yoxsulluğun səviyyəsi elan edilən 5-6%-dən bir neçə dəfə yüksək olacaq”.
Analitikin fikrincə, yaşayış minimumu ilə digər sosial əhəmiyyətli səviyyələri birləşdirmək lazımdır: “Bu təcrübə ilə bağlı beynəlxalq standartlardan istifadə etmək, yaşayış minimumunun hesablanması metodologiyasını yenidən qurmaq vacibdir. Yaşayış minimumunun məcmu smetasının hesablanması üsulları bizdə hələ sovet dövründən qalıb. Mövcud hesablama metodologiyasının digər təfərrüatları hələ 1986-cı ildə qəbul edilib. Məsələn, bir üst geyim üç il müddətinə, bir cüt ayaqqabı bir il müddətinə nəzərdə tutulur”.
“Yaşayış minimumuna görə, dörd nəfərdən ibarət bir ailə gündə bir saat internetdən istifadə etməlidir - hər biri üçün 15 dəqiqə. Müasir dövrdə qlobal şəbəkədən geniş istifadə kontekstində bu, cəfəngiyyatdır. Yaranan vəziyyət köhnə meyarlara və hesablama metodlarına yenidən baxılmasını, sonra isə şərti istehlak səbətinin adekvat hesablanmasına təcili ehtiyac olmasını zəruri edir”, - deyə Cəfərli bildirib.
Əlavə edib ki, yeni meyarlar tətbiq olunarsa, ölkədə yoxsulluğun səviyyəsi 15-20%-ə yüksələcək və bu da hakimiyyətin siyasi bəyanatlarına ziddir: “Ona görə də heç bir irəliləyiş yoxdur”.
Tarix: 8-12-2021, 22:11
-
Dünən, 19:24
Kamran Əliyev təqaüdə göndərildi, bəs 73 yaşlı Ramiz Zeynalov? - AÇIQLAMA
-
Dünən, 19:20
Xırdalan 9 saylı tam orta məktəbdə hansı qanunsuzluqlar hökm sürür və dövlət büdcəsi necə talan edilir? ARAŞDIRMA
-
Dünən, 19:19
Uşaqlar niyə bu qədər aqressivləşib? - “Günahkar həm də mətbuatdır”
-
Dünən, 19:17
DİN borclu olmadığını bildirsə də, avtomobilini cərimə meydançasından çıxara bilmir – Bakı sakini rəsmi qurumlardan ŞİKAYƏTÇİDİR
-
Dünən, 19:16
“Pilgrim Education” şirkət rəhbərindən Mehriban xanım Əliyevaya MÜRACİƏT
-
Dünən, 19:11
Dövlət qurumu auditor seçib - QALİB ŞİRKƏT, MƏBLƏĞ
-
Dünən, 19:10
Şahmar Hüseynov SOCAR prezidentinin müşaviri - TƏYİN EDİLİB
-
Dünən, 19:08
Diri atı 340 manata Qazaxıstana satıb, kiloqramı 2,9 manata Qazaxıstandan at əti alırıq - Görən desin ki, ticarətlə məşğuluq...
-
Dünən, 19:06
Ermənistanda “8 kənd” isterikası – Azərbaycan Ordusu “quldurları təmizləyin” əmri gözləyir
-
Dünən, 19:04
Çingizi arvadı ifşa edibmiş - Mərhum nazirin oğlu da dindirilib
-
Dünən, 19:01
Taleh Qaraşovun qardaşı oğluna hökm oxundu - Atasını öldürmüşdü
-
Dünən, 18:59
Şuşada işçilərin maaşını verməyən şirkət 20 min cərimələndi - TƏFƏRRÜAT
-
Dünən, 18:58
İşdən çıxarılan əməkdaşı “AZENCO”nu məhkəməyə verdi - TƏFƏRRÜAT
-
Dünən, 18:25
Sabirabadda dəhşətli "təmizlik" aksiyası - vətəndaş müraciəti
-
Dünən, 18:16
Diplomsuz cərrahları kim qoruyur? - Sabiq nazir müavini rəsmən yalan danışdı
-
Dünən, 18:14
ABŞ-ın təşəbbüsü regionda gərginliyi artıracaq – Brüssel görüşünün təhlükəli tərəfi
-
Dünən, 16:29
Rəis 6 saylı məntəqə tipli cəzaçəkmə müəssisəsini "bazar"a çevirib?
-
Dünən, 16:11
İsveçərədən Azərbaycana 105 min manata 4 ədəd qol saatı gətiriblər - SİFARİŞÇİ KİMDİR?
-
Dünən, 14:45
Araz Paşayevə məxsus şirkət hansı qurumlarla işbirliyində olub və nə qədər dövlət vəsaiti silib - İLGİNC FAKTLAR
-
Dünən, 13:27
Eldar Əzizov Xalid Ələkbərovu CƏZALANDIRDI - Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətində geniş müşavirə
-
Dünən, 12:33
Rövşən Nəcəf "Azneft"in rəhbərini işdən çıxardı - Yeni təyinat
-
Dünən, 11:54
Həbibullayev Prezidentin göstərişlərini NİYƏ ÖNƏMSƏMİR? - ÖZBAŞINALIQ!
-
Dünən, 10:39
“OBA” marketdə keçmiş arvadını öldürən şəxsin yenidən məhkəməsi başladı
-
Dünən, 10:33
Gəncə İcra Başçısı haqda maraqlı iddia və maşın kolleksiyası - Dövlət büdcəsini evinə daşıyıb ki...
-
Dünən, 10:24
Moskvanın "göz yaşlarına" heç kəs inanmır - Qərb düyməni basıb, bu şəhəri daha sakit gün gözləmir....
-
Dünən, 10:22
Həkimin rüşvətalma görüntüləri... - Qurumlar özlərini məsuliyyətdən kənarda tutur
-
Dünən, 10:20
Konstitusiya Məhkəməsi səlahiyyələrini niyə aşır? - BU DA FAKT!!!
-
Dünən, 10:19
Həkim bel ağrılarına görə uzanmağı qadağan edib
-
Dünən, 10:13
"Mərkəzi Bank demək istəyir ki, devalvasiyadan qorxmur" - Ekspert
-
Dünən, 10:11
Göygöl sakini: “Bütöv bir ailəyə zülm edirlər, bu qədər vicdansızlıq olar?!”
{sape_links}{sape_article}